Pupuh Sinom

Bébas Wirahma

Harta pada naréangan
Harti pada nyararungsi
Sabab duanana guna
Harti bisa méré bukti
Harta pon kitu deui
Bisa ngabul nu dimaksud
Nedunan sakahayang
Tapi harta gampang leungit
Mungguh harti mangpaat dunya ahérat

Réa nu nampa warisan
Ngadak-ngadak sugih mukti
Salieuk béh hirup ngeunah
Senang ngahenang ngahening
Gawé ukur pelesir
Duitna diawur-awur
Bandana beuki suda
Paingan ceuk nini-aki
Najan gunung ditugaran tangtu cepak

Dicutat tina Serat Kanayagan sareng Rumpaka

17 Pupuh Sunda

yasana: Mang Koko & Patah Nataprawira

Yayasan Cangkurileung 2005

Pupuh Kinanti (Kidung)

Bébas Wirahma


1
Itu naon nu ngahiung
Suat-siet henteu cicing
Ngawang-ngawang kawas heulang
Muter karalang-kuriling
Sihoréng kapal nu urang
Kapal udara ngalingling

2.
Semu teu aya kapaur
Henteu sieun henteu gimir
Abong geus asak latihan
Pinter paham juru mudi
Kapal nurut ka karepna
Ka mana-mana kasungsi

Dicutat tina Serat Kanayagan sareng Rumpaka

17 Pupuh Sunda

yasana: Mang Koko & Patah Nataprawira

Yayasan Cangkurileung 2005

Pupuh Kinanti

Budak leutik bisa ngapung
Babaku ngapungna peuting
Nguriling kakalayangan
Néangan nu amis-amis
Sarupaning bubuahan
Naon baé nu kapanggih

Ari beurang ngagarantung
Eunteup dina tangkal kai
Disada kokoréakan
Cing hempék ku bapa pikir
Nu kitu naon ngaranna
Lolong lamun teu kapanggih

Dicutat tina Serat Kanayagan sareng Rumpaka

17 Pupuh Sunda

yasana: Mang Koko & Patah Nataprawira

Yayasan Cangkurileung 2005

Pupuh Dangdanggula

Lambang RI jero ngandung harti
Lamun bener diamalkeunana
Persatuan tangtu témbong
Teu cukup ku disebut
Atawana apal na biwir
Bhinéka Tunggal Ika
Maksudna gumulung
Kabéh sélér-sélér bangsa béda-béda
Tatapi asal sagetih
Béda tapi saasal

Dicutat tina Serat Kanayagan sareng Rumpaka

17 Pupuh Sunda

yasana: Mang Koko & Patah Nataprawira

Yayasan Cangkurileung 2005

Hiji basa
Hiji bangsa
Bangsa-bangsa indonesia

Hiji bangsa
Hiji nusa
Nusa tunggal nusantara
Seler-seler suku bangsa
Diwewengkun mana-mana
Suka-suka sakaduka
Wujud bangsa indonesia

Pupuh Asmarandana

Bébas Wirahma

1.   
Aya nu lumpuh musapir
Bari sila sisi jalan
Kadupak ku anu lolong
Anu eukeur barangsiar
Néangan sandang pangan
Anu lolong gebut labuh
Nu kadupak katindihan

2.   
Duanana pada nyeri
Anu kadupak nyarékan
Nu ngadupak bet bengong
Sasadu ménta hampura
Lantaran henteu awas
Ahirna pada sasadu
Pédah pada henteu terang

3.
Ahirna jadi ngahiji
Sosobatan dalit pisan
Ki Lumpuh terus diakod
Ku ki Lolong anu bedas
Tatapi henteu awas
Ku pitulungna ki Lumpuh
Bisa ngider ka mamana


      

Dicutat tina Serat Kanayagan sareng Rumpaka

17 Pupuh Sunda

yasana: Mang Koko & Patah Nataprawira

Yayasan Cangkurileung 2005

Radén Déwi Sartika

Rd. Dewi Sartika

Déwi Sartika (Lahir di Bandung, 4 Désémbér 1884 - pupus di Cinéam, Tasikmalaya 11 September 1947) nyaéta tokoh anu ngarintis Pendidikan keur kaom Istri jeung mangrupakeun salah sahiji tokoh Pahlawan Nasional.

Déwi Sartika dilahirkeun ti kulawarga priyayi sunda, Nyi Radén Rajapermas jeung Radén Somanagara. Masing ngalanggar adat waktu harita, Ibu Ramana keukeuh nyakolakeun Déwi Sartika, ka sakola Walanda deui. Sapupus Ramana, Déwi Sartika diasuh ku Uwa-na nu mangrupakeun Patih di Cicaléngka. Ti Uwa-na, Anjeuna meunang didikan Kasundaan, sedengkeun wawasan kabudayaan Barat meunang tina ladang didikan Asistén Résiden bangsa Walanda.

Ti taun 1902 Déwi Sartika tos ngarintis Sakola kanggo kaom Istri. Di ruangan alit, di pipir bumi Ibuna di Bandung, Déwi Sartika ngajar di payuneun anggota Kulawarga Istri. Ngarenda, Masak, Ngaput, Maca, Nulis, Ngitung jsb, ngajadikeun matéri pangajaran harita.

Sanggeus konsultasi jeung Bupati RA. Martanagara, dina ping 16 Januari taun 1904, Déwi Sartika muka Sakola Istri kahiji sa-Hindia - Walanda. Guruna tilu urang, nyaéta Déwi Sartika sareng dulurna, Ny. Poerwa jeung Nyi. Oewid. Murid angkatan kahijina kur 20 urang-an, ngagunakeun ruangan pendopo kabupaten Bandung.

Bulan Séptémber 1929, Déwi Sartika ngayakeun peringatan pendirian sakolana nu tos 25 tahun. Nu saterusna ganti ngaran jadi "Sakola Radén Déwi". Ku jasana ieu, Déwi Sartika dipasihan bintang jasa ku pamaréntah Hindia-Walanda.

Déwi Sartika pupus ping 11 September 1947 di Tasikmalaya, jeung dimakamkeun maké upacara pamakaman saderhana di pamakaman Cigagadon Désa Rahayu Kacamatan Cinéam Kabupatén Tasikmalaya. Tilu taun diharita makamna dialihkeun ka kompléks Pamakaman Bupati Bandung di Jalan Karang Anyar, Kabupéten Bandung.